USA: Bezzałogowy pojazd o sile ognia Abramsa

O nowych planach US Army poinformowano na szczycie Future Ground Combat Vehicles odbywającym się 30 listopada tego roku.

Podczas gdy program kolejnej generacji wozów bojowych (Next Generation of Combat Vehicles – NGCV) dopiero się w zasadzie rozpoczął, a w jego ramach również dość realnie patrzy się na rozwój robotów pola walki i innych systemów autonomicznych współpracujących z maszynami załogowymi, to jednak jego końcowe wyniki są jeszcze bardzo odległe w czasie.

Dlatego US Army chce przyspieszyć proces analiz i poprzez testy RCV sprawdzić czy takie maszyny mogą współpracować z pojazdami załogowymi i w jakim stopniu mogą przejąć ich rolę na przyszłym polu walki.

Wstępnie planuje się pozyskać pewną, ograniczona liczbę RCV, które poddane zostaną intensywnym testom. Oprócz sprawdzenia możliwości współdziałania, mają one również pozwolić na ich dalsze dopracowanie i rozwój. Wnioski będą podstawą do wdrożenia tych platform oraz wypracowania efektywnych założeń programu NGCV, a zgodnie z planami mogą być one opracowane już w 2022 roku.

Największą zaletą RCV w stosunku do obecnie eksploatowanych platform załogowych będzie właśnie brak człowieka – czyli jak się wydaje najsłabszego elementu dzisiejszego systemu walki. Maszyna bezzałogowa będzie również dużo lżejsza, bardziej manewrowa i mobilna (taktycznie i operacyjnie). Przyszły RCV może swobodnie poruszać się w środowisku skażonym czy zagrożonym wybuchem, pożarem, zalaniem itp.

Szacuje się, że zaawansowane systemy optoelektroniczne, sensory i układy oraz duże współdziałanie z innymi systemami walki pozwoli na ich efektywne działanie poza zasięgiem ognia przeciwnika.   

Taki pojazd w porównaniu z obecnym wozem bojowym będzie miał znacznie uproszczoną konstrukcję oraz niższy koszt pozyskania i samej eksploatacji. Jak na razie zakłada się współpracę dwóch RCV z jedną maszyną załogową, ale już teraz nie wyklucza się, że stosunek ten zmieni się na 4:1 na korzyść platform bezzałogowych.

Sam termin bezzałogowy czy zdalnie sterowany nie do końca odzwierciedla zakładaną koncepcję wykorzystania takiej maszyny. Oczywiście „najprostsze” rozwiązania będą sterowane przez człowieka (przebywającego w bezpiecznym miejscu) za pomocą np. łączy radiowych. Część maszyn będzie jednak posiadać pewny stopień autonomiczności a nawet pełny jej zakres.

Takie roboty powinny już odróżniać siły własne i przeciwnika, przeprowadzać samo-diagnozowanie czy zabezpieczać przed zewnętrzną infiltracją, ale też móc ocenić sytuację i jako pierwsze podjąć decyzję, czy użyć wybranego samodzielnie uzbrojenia. By sprostać temu warunkowi system powinien być w pełni zautomatyzowaną jednostką sterowaną za pomocą systemu opartego o sztuczną inteligencję. Poza tym w takim przypadku, RCV musi mieć zdolność do samodzielnego wyboru najbardziej korzystnej formy działania.

Dzisiaj dla wielu wydaje się to dość futurystyczne, ale nie niemożliwe do rozwiązania w najbliższej przyszłości. System w pełni autonomiczny może pracować 24 godziny na dobę, a RCV nie ulega zmęczeniu, chorobom, obniżeniu morale i nie potrzebuje posiłku, choć oczywiście należy go zaopatrzyć w paliwo i inne składniki zasilania napędu, jak również wspierać eksploatację.

Jak na razie oprócz mało- i średniokalibrowej broni automatycznej, różnych wyrzutni lekkich systemów rakiet kierowanych i niekierowanych oraz zestawów czujników myśli się o uzbrojeniu RCV w moździerze automatyczne. Specjalistyczne wersje wykonywać będą też zadania z zakresu wsparcia logistycznego, ewakuacji medycznej z pola walki czy zabezpieczenia inżynieryjnego i obrony przeciwchemicznej.

Kolejnym zagadnieniem badanym w czasie testów będzie ścisła współpraca RCV z obecnymi i kolejnej generacji bezzałogowymi systemami powietrznymi, szczególnie w zakresie rozpoznania i wymiany informacji na sieciocentrycznym polu walki. Sama architektura poszczególnych modułów sterowania takimi pojazdami byłaby otwarta i już obecnie wzbogacona o systemy zapobiegające zakłócaniu ich pracy czy wykonaniu ataku w cyberprzestrzeni.

Na obecnym etapie pozostaje jeszcze dużo problemów technicznych do rozwiązania, ale w USA panuje optymistyczne podejście i świadomość realizacji celów, które oprócz zastosowań czysto militarnych mogą mieć szerokie zastosowanie na rynku cywilnym w wielu obszarach działalności człowieka. By ograniczyć koszty programu w pierwszym etapie planuje się wykorzystanie gotowych i dostępnych podwozi jak np. wycofywanych z eksploatacji gąsienicowych transporterów opancerzonych M-113.

W program RCV zaangażowane są trzy główne podmioty badawczo-rozwojowe, to jest Armament Research Development and Engineering Center, Tank Automotive Research Development and Engineering Center i Communications-Electronics Research, Development and Engineering Center.

Wydaje się, że program RCV jest jednym z elementów wprowadzanej na szeroką skalę w Siłach Zbrojnych USA automatyzacji procesu dowodzenia, kierowania walką i wykorzystania przyszłych systemów uzbrojenia jako autonomicznych robotów bojowych kolejnej generacji.

Roboty pola walki - Unmanned Combat Ground Vehicle (UCGV) często w Polsce określane są jako Bezzałogowe Platformy Lądowe (BPL). Obecnie coraz otwarciej mówi się o konieczności szerszego wprowadzenia ich do eksploatacji, gdzie mają stanowić jeden z zasadniczych elementów systemów uzbrojenia przyszłości, znacząco zwiększający potencjał i możliwości sił lądowych.

Ponadto zapewnią one m.in. skokowe zmniejszenie kosztów utrzymania części odpowiedniego potencjału militarnego (oszczędności wynikające z mniejszych potrzeb dotyczących przechowywania, szkolenia, zabezpieczenie funkcjonowania, płac itp.) oraz przede wszystkim  ochrony zdrowia i życia żołnierzy. Takie roboty w większym stopniu będą przystosowane do współdziałania/wyposażenia w nowe rodzaje broni czy systemy wsparcia działań, łatwiej też można je będzie dostosować do szybko zmieniających się warunków pola walki.