Reklama

Siły zbrojne

MON zmienia zasady używania smartfonów

Fot. Decyzja nr 77/MON
Fot. Decyzja nr 77/MON

10 czerwca w dzienniku urzędowym Ministra Obrony Narodowej opublikowano ważną decyzję dotyczącą m.in. zasad używania urządzeń do przetwarzania obrazu i dźwięku, w tym służbowych i prywatnych telefonów komórkowych oraz innych urządzeń. Jakie zmiany wprowadzają nowe przepisy, kto i na jakich zasadach będzie mógł korzystać z tych urządzeń przeczytacie w analizie Defence24.

Wszechobecna nowoczesna technologia przynosi zarówno szereg korzyści jak i zagrożeń dla kluczowych instytucji państwa oraz sił zbrojnych. Smartfony, inteligentne zegarki, opaski i inne urządzenia, z których korzystają żołnierze, pracownicy wojska oraz goście przebywający na terenie obiektów i instytucji wyposażone są zarówno w wysokiej jakości aparaty fotograficzne jak i w rejestratory dźwięku.

Urządzenie tej klasy pozwalają także na precyzyjną lokalizację ich użytkownika, rejestrując inne z pozoru niegroźne dla wojska parametry i co istotnie w wielu przypadkach narażone są na ataki hakerskie, w tym na ataki ze strony obcych służb specjalnych.

Wiąże się z tym ryzyko ujawnienia informacji wrażliwych, dlatego też w siłach zbrojnych stosowane są liczne ograniczenia i środki techniczne pozwalające na minimalizowanie tego ryzyka.

Resort obrony narodowej w wyniku przeprowadzanych analiz wypracował nowe rozwiązania i 9 czerwca wydał decyzję nr 77/MON. Dokument w sprawie zasad używania urządzeń do przetwarzania obrazu i dźwięku oraz organizacji ochrony informacji niejawnych podczas przedsięwzięć realizowanych w komórkach i jednostkach organizacyjnych podległych Ministrowi Obrony Narodowej lub przez niego nadzorowanych z upoważnienia ministra podpisał sekretarz stanu w MON Wojciech Skurkiewicz. Decyzja wchodzi w życie w ciągu 30 dni od jej ogłoszenia. Jednocześnie moc traci decyzja nr 221/MON z 27 lipca 2012 roku w sprawie zasad używania urządzeń do przetwarzania obrazu i dźwięku oraz organizacji ochrony informacji niejawnych podczas odpraw, narad i szkoleń w komórkach i jednostkach organizacyjnych podległych Ministrowi Obrony Narodowej lub przez niego nadzorowanych (Dz. Urz. Min. Obr. Nar. poz. 287 oraz z 2014 r. poz. 84).

Nowe regulacje – wnoszenie i korzystanie z urządzeń

Zacznijmy od definicji. Resort obrony narodowej określił katalog urządzeń służących do przetwarzania obrazu i dźwięku.

Urządzenia do przetwarzania obrazu i dźwięku - wszelkie urządzenia służące do rejestracji, przekazywania lub udostępniania obrazu i dźwięku, w szczególności: telefony komórkowe, smartfony, aparaty fotograficzne, smartwatche, kamery, tablety, laptopy, komputery

Decyzja Nr 77/MON

Dodatkowo urządzenia te podzielono na dwie kategorie – służbowe i prywatne, określając uprawnienia do ich wnoszenia i używania w poszczególnych strefach przysługujące żołnierzom i pracownikom resortu obrony narodowej zatrudnionym w danej jednostce i spoza jednostki oraz osób nie będących żołnierzami lub pracownikami resortu.

Najwyższe obostrzenia w tym zakresie obowiązują w strefach ochronnych klasy I, pomieszczeniach specjalnych oraz specjalnych strefach ochronnych, gdzie generalnie zabronione jest wnoszenie i używanie urządzeń umożliwiających przetwarzanie obrazu i dźwięku. Niższe strefy ochronne – klasa II i III pozwalają na stosowanie mniej restrykcyjnych środków ochronny. W przypadku stref ochronnych klasy II żołnierze i pracownicy wojska mogą korzystać z urządzeń służbowych, a w przypadku klasy III także z urządzeń prywatnych. Osoby nie będące żołnierzami i pracownikami resortu obrony narodowej za zgodą użytkowników pomieszczeń strefy ochronnej klasy III w drodze wyjątku mogą wnosi i korzystać z urządzeń prywatnych lub służbowych. Inne odstępstwa o tych zasad leżą w kompetencjach dowódców lub kierowników komórek organizacyjnych i wymagają uzgodnień z właściwą jednostką organizacyjną Służby Kontrwywiadu Wojskowego.

Zapisy decyzji określają także tryb udzielania zgód na wnoszenie i korzystanie z urządzeń rejestrujących, zakres informacji zawartych w stosownym rejestrze oraz zasady stosowania oznaczeń w postaci hologramów.

Zgodnie z nowymi przepisami zgoda na korzystanie z urządzenia musi zawierać następujące dane: rodzaj, markę i model urządzenia, numer fabryczny / numer IMEI, numer abonencki telefonu, nazwę operatora, numer karty SIM, MAC adres WiFi oraz MAC adres Bluetooth, imię i nazwisko użytkownika urządzenia.

Natomiast w rejestrze urządzeń do przetwarzania obrazu i dźwięku zapisywane będą: numer zgody (numer rozkazu lub decyzji kierownika jednostki (komórki) organizacyjnej), numer seryjny hologramu oraz rodzaj, marka i model urządzenia, numer fabryczny / numer IMEI, numer abonencki telefonu, nazwa operatora, numer karty SIM, MAC adres WiFi oraz MAC adres Bluetooth, imię i nazwisko użytkownika urządzenia. 

Obowiązki w zakresie oznaczania hologramem i prowadzenia rejestru sprawują:

  • kierownik jednostki organizacyjnej odpowiedzialnej za prowadzenie gospodarki materiałowej – urządzenia służbowe, za wyjątkiem komputerów i laptopów;
  • pełnomocnik do spraw ochrony informacji niejawnych – urządzenia prywatne używane przez osoby będące żołnierzami lub pracownikami danej jednostki organizacyjnej.

Decyzja określa tryb postępowania z urządzeniami, których nie można wnieść do stref ochronnych i pomieszczeń specjalnych. W takich przypadkach wprowadzono obowiązek korzystania z punktów depozytowych. Dodatkowo określono wzory tablic informujących o zakazie wnoszenia i używania urządzeń służących do przetwarzani obrazu i dźwięku. Tablice te winny być umieszczone w widocznych miejscach na drzwiach wejściowych do stref ochronnych i pomieszczeń specjalnych. Za zdeponowanie urządzeń wnoszonych przez osoby spoza jednostki organizacyjnej zgodnie z zapisami decyzji odpowiadają osoby je przyjmujące.

Inne środki ochrony

Przepisy decyzji dopuszczają na stosowne do potrzeb wykorzystywanie urządzeń do prześwietlania bagaży, wykrywaczy metali w celu wykrycia prób wnoszenia urządzeń służących do przetwarzania obrazu i dźwięku. Dodatkowo, w uzasadnionych przypadkach po uzyskaniu pozytywnej opinii SKW w jednostkach organizacyjnych można instalować urządzenia zakłócające połączenia telekomunikacyjne na określonym obszarze. Urządzenia uniemożliwiające telekomunikację winny być dobrane tak, aby ich działanie nie powodowało zakłóceń pracy urządzeń i systemów elektronicznych w przyległych strefach i pomieszczeniach oraz być obsługiwane wyłącznie przez osoby odpowiedzialne za ich funkcjonowanie. Dodatkowo wymagane jest prowadzenie rejestru włączania tych urządzeń zawierającego następujące dane: data i godzina uruchomienia oraz wyłączenia, stopień, imię i nazwisko osoby je obsługującej.

Przetwarzanie informacji niejawnych

Decyzja wprowadza następujące zasady przetwarzania informacji niejawnych.

„Zastrzeżone” i „Poufne”

Przetwarzanie informacji odbywa się w wyznaczonych przez kierowników jednostek organizacyjnych pomieszczeniach służbowych rozmieszczonych w strefie ochronnej klasy III lub wyższej, z oknami zabezpieczonymi przed podglądem z zewnątrz pod warunkiem zdeponowania urządzeń do przetwarzania obrazu i dźwięku. Jako zabezpieczenie okien stosuje się np. rolety, zasłony lub żaluzje.

„Tajne” i „Ściśle Tajne”

Przetwarzanie informacji realizowane jest w pomieszczeniach specjalnych lub w specjalnych strefach ochronnych. Dopuszcza się prowadzenie przedsięwzięć, których przedmiotem będą informacje o klauzuli „Tajne” lub „Ściśle Tajne” w innym pomieszczeniach, pod warunkiem, że są to zdarzenia o charakterze jednostkowym, a w jednostce organizacyjnej lub w kompleksie wojskowym nie ma pomieszczeń specjalnych lub specjalnych stref ochronnych, w przypadku wydania przez dowódcę decyzji lub rozkazu w tej sprawie, zlokalizowania tych przedsięwzięć w strefie ochronnej I lub II oraz uniemożliwienia dostępu osobom postronnym, sprawowania nadzoru przez pełnomocnika ds. ochrony informacji niejawnych lub wyznaczonego pracownika pionu ochrony oraz zdeponowania przez uczestników urządzeń do przetwarzania obrazu i dźwięku w punktach depozytowych.

Systemy teleinformatyczne

Do przetwarzania informacji niejawnych zgodnie z zapisami decyzji mogą być wykorzystywane wyłączenie systemy teleinformatyczne posiadające akredytację bezpieczeństwa teleinformatycznego. Zabronione jest używanie bezprzewodowych urządzeń nagłaśniających. Obowiązki w zakresie organizacji przedsięwzięć związanych z przetwarzaniem informacji niejawnych, ochrony informacji niejawnych, wykorzystywaniem systemów teleinformatycznych oraz prowadzeniem prezentacji multimedialnych leżą po stronie organizatora albo osoby wskazanej w decyzji lub rozkazie. Należą do nich m.in. sporządzenie stosownych instrukcji i wykazów.

Decyzja precyzuje również zasady realizacji napraw, konserwacji oraz ewidencji sprzętu kwaterunkowego oraz urządzeń do przetwarzania obrazu i dźwięku, będących na wyposażeniu pomieszczeń specjalnych i specjalnych stref ochronnych. Naprawy i konserwacje sprzętu teleinformatycznego mają być prowadzone zgodnie z dokumentacją bezpieczeństwa systemów teleinformatycznych.

Sposób wprowadzania zmian i informowania przez MON

Redakcje Defence24 i CyberDefence24 w maju 2020 roku zwracały się z pytaniami od resortu obrony narodowej o kwestie związane z zasadami posługiwania się smartfonami przez personel sił zbrojnych i pracowników resortu. Wówczas CO MON przedstawiło nam odpowiedź, którą cytujemy w całości poniżej.

Uprzejmie informujemy, że Ministerstwo Obrony Narodowej nie planuje obecnie wprowadzenia zmian zasad korzystania ze smartfonów czy innych urządzeń mobilnych. W celu ochrony przed zagrożeniami wynikającymi z nieumiejętnego posługiwania się telefonami komórkowymi, smartfonami czy innymi urządzeniami mobilnymi resort obrony narodowej wydał wytyczne dotyczące bezpiecznego i rozważnego korzystania z takich urządzeń. Powstał również poradnik żołnierza żelaznej dywizji  - „Bezpieczeństwo w sieci”, który ma na celu uświadomić , jakiego rodzaju zagrożenia płyną z korzystania z najpopularniejszych aplikacji, mediów społecznościowych oraz komunikatorów, które odgrywają coraz większą role w naszym życiu. W poradniku można dowiedzieć się w jaki sposób, krok po kroku, bezpiecznie korzystać z aplikacji na komputerze oraz smartfonie. Dodatkowo, nasi użytkownicy informowani są na bieżąco o występujących błędach i lukach systemu.  Istnieje również całodobowa pomoc gdzie należy zgłaszać wszystkie nieprawidłowości związane z użytkowaniem urządzeń. Co ważne, w resorcie obrony narodowej istnieją wyznaczone strefy z ograniczeniami lub całkowitym zakazem używania telefonów komórkowych. Takie obostrzenia obowiązują również podczas ćwiczeń wojskowych. Należy jednak podkreślić, że Ministerstwo Obrony Narodowej stawia przede wszystkim na edukację i podniesienie świadomości o zagrożeniach w sieci, o pojawiających się fake newsach, hackowaniu czy dezinformacji.

Wydział Prasowy
Centrum Operacyjne MON

 

Reklama

Komentarze (9)

  1. PRON

    Super sprawa. Może następnym krokiem będzie dostrzeżenie problemu mającego znaczący wpływ na utrzymanie/pozyskanie specjalistów z branży IT, bo zarobki rzędu 2300zł dla informatyków po studiach i kilku znaczących kursach + np. zadania służbowe typu czyszczenie broni po żołnierzach rezerwy, to lekko mówiąc policzek, który jest powodem dużej rotacji na ww. stanowiskach a niestety taka jest rzeczywistość ko/jo MON. Żeby to potwierdzić wystarczy sprawdzić jak wartościowane są stanowiska np. KSC.

    1. Qwerty

      Kiedy pracownik cywilny czyścił broń po rezerwie ? Bo jakoś ciężko mi w coś takiego uwierzyć !!

    2. Qazx

      No niestety, ja tez sobie tego nie wyobrażałem dopuki nie załapałem się na takie czyszczenie. A gdzie to Ci nie powiem bo wiadomo jak to funkcjonuje. Wiedz jednak, że w TOAW nie ma zbyt wielu żołnierzy do tego typu zadań.

    3. Jabadabadu

      Za 2300 to mogą zatrudnić bajkopisarza (zdalnie) a nie fachowca IT i to w takiej specjalności.

  2. Były żołnierz

    Odkryli po raz drugi Amerykę. Od czasu pierwszych komórek były ograniczenia w ich stosowaniu w JW. Na odprawach, czy służbie zawsze był nakaz wyłączania, wraz z wyjęciem baterii (wtedy jeszcze szkło to zrobić). Tak to jest, jak się nie zna historii, a starszych kolegów już nie ma

  3. Mirkus

    Czyli obce służby dostały na tacy wytyczne jak działać na spec terenach RP............Nic dodać, nic ująć - to tylko polsza....

  4. tttttttt

    System zabezpieczania przed wyciekiem danych to profilaktyka. W czasie W. ważna jest wiarygodność rozkazów, integralność wojska jako całości i brak zagłuszania/fałszowania kanałów przepływu rozkazów. opierając wydawane rozkazy na smartfonach skażemy się na szybkie sparaliżowanie działań. Z drugiej strony brak jednoznacznej procedury odbierania uprawnien naczelnikom ( np przypadek prezydent jako zakładnik ) skaże nas na szybkie wywieszenie białej flagi oraz anarchię ( wewntrzna bitwa o władzę ) . Rozkazy powinny zostać oparte na dwoch zależnościach - współczynnikach - rozkazy wojenne pospolite - np, kapral gwiżdzący sygnał do ataku dla żółnierzy stojących w okopach, rozkazy wojenne operacyjne ważne - np - pułkownik zarządza przegrupowanie całej brygady , rozkazy bardzo ważne - np. generał każe brygadzie pozostanie na posterunku do czasu 3 godzin przed bombardowaniem - wtedy szybki retreat , rozkazy strategiczny - bardzo ważne - naczelnik sił zbrojnych do generała . Z tymi ważnościami powinno rosnąć odpowiednio - system zabezpieczenia przed - 1. przechwyceniem 2 zagłuszeniem 3 . zafałszowaniem/dezinformacją. trzeci i czwarty stopien rozkazów powinien mieć co najmniej trzy stopniowy proces uwiarygodnienia - np . telefon na korbkę podziemny z czujnikami podłączenia się szpionów, telefon z przekazem wizji - ale telefon stacjonarny po światłowodzie - bez przyłączników, nie z kamerki smartfona oraz obowaiązkowo pismo z podpisem . Pismo powinno być na papierze z numerem zakodowanym - czyli numer kartki będzie stanowił już uwiarygodnienie, slownik do odczytania numerów - będzie miał w kasie pancernej każdy z mozliwych adresatów rozkazów, kto robi te numery - w celu uniemożliwienia paraliżu przechwycenia kartek z numerami - trzeba przewidziec sytuacje przejecia szafy z makulaturą rozkazową , dlatego te rozkazy powinny być w najpilniej strzeżonym schronie 100 m pod ziemią - siedziba głowy państwa na wypadek wojny. ten co tworzy te numery powinien być przez ostatnie 10 lat pod 24/7 na podsłuchu w celu unimeożliwienia podrzucenia szpiega tworzącego kopie kartek z zakodowanymi numerami seryjnymi.

    1. tttttt

      Ps. Numer do każdej kartki jednorazowy, z zachowaniem chronologii, bez możliwości storna, pismo z numerem "nieświeżym" - powinno być traktowane jako - omyłkowe czyli równoznaczne z pismem od wroga , wtedy przez dwa kanały trzeba nadać sygnał z podaniem sygnatury błędnego rozkazu z prośbą o nowy rozkaz "świeży". Feedback od żródła rozkazu- z trzech kanałów będzie stanowił sygnał że kanał przesyłania jest na podsłuchu i kopiowane lub tworzone np brute force są błędne rozkazy od wroga. Wtedy trzeba zidentyfikować wyciek poprzez znaną z hydrauliki próbę szczelności :)

  5. Leoś

    ..... a co z iPhonem? w tresci nic o nim nie piszą więc bedzie można urzywać dowolnie ???

  6. Logistyk z Jastrzębia

    A zona pana kapitana dzwoni na wartownie z jego telefoni i ŻĄDA Homera natychmiast Bo wiadomo na mieście ze balują w KLUBOWEJ

    1. Hjjjj

      To chyba 30 lat temu?

  7. Leon zawodowiec

    Lokalizacja wp jest niezmienna od 1977 Pare jednostek pozamykano fakt Takze jest to doskonale udokumentowna Pare lat temu byk wyciek wszystkich numerów telefonów wojskowych I CO? No właśnie

    1. Wania amator

      A po co ukrywać numery wojskowe? Jak się wdroży program z artykułu, to każdy z możliwościami satelitarnego czy hackerskiego SIGINT będzie mógł wyśledzić które telefony należą do jednej osoby (poruszają się razem) i który z nich jest wojskowy (tylko ten wchodzi na teren jednostki), wtedy ten drugi jest cywilny. Z miejsca gdzie najczęściej te numery nocują mamy adres a z adresu nazwisko. I to bez żadnego włamywania do systemów informatycznych czy ustawiania fałszywych stacji bazowy w bagażniku samochodu. :)

    2. Jabadabadu

      Do tego nawet sigint nie jest potrzebny. Btw.: czy obowiązuje bezwzględny zakaz wnoszenia/wynoszenia prywatnych nośników danych (pendrive, cd, dvd, sd, itd)? Bo jeśli nie, to całość działań nie jest warta przysłowiowego funta kłaków.

  8. Obserwator

    Proponuję by "analitycy" z MON na bieżąco konsultowali się z młodzieżą ze szkół podstawowych na temat funkcjonalności wprowadzanych na rynek urządzeń elektronicznych. Ww wprowadzone zmiany wkorzystaniu że smartfonów powinny być wprowadzone 10 lat temu. ŻENADA

  9. Polarny Miś

    Pełnomocnik ds szaf pancernych ostatnio zgubił klucze

    1. ttttt

      I ...? Zerwane plastelinowe plomby w zbrojowniach :) ? Było dochodzenie ? Był raport z zaginięcia ? TAkie zaginięcia są o tyle anegdotyczne co śmieszne. Był 150 lat temu taki żart: spadł ze schodów i wybił zęby. Kto , kto ...? klucz.

Reklama