Reklama

Geopolityka

Kodeks PGZ – krok do realnej konsolidacji zbrojeniówki [ANALIZA]

  • Fot. Israel Defense Forces i Nehemiya Gershuni-Aylho, flickr, licencja CC BY-SA 3.0, commons.wikimedia.org

Polska Grupa Zbrojeniowa wprowadza Kodeks PGZ, określający zasady współpracy spółek należących do Grupy. Zarząd PGZ zakłada, że dzięki wdrożeniu jego zapisów poszczególne podmioty będą realnie działały jako część większej całości, uzupełniając się wzajemnie kompetencjami i unikając wewnętrznej konkurencji. Kodeks może stać się więc krokiem do realnej, a nie tylko formalnej konsolidacji polskiej zbrojeniówki wobec PGZ.

Kodeks PGZ to wprowadzany w ramach Grupy zbiór zasad mających uregulować i usystematyzować współpracę poszczególnych spółek. Wdrożenie Kodeksu ma sprawić, że grupa będzie działać jako „jednolita całość”, będzie też faktycznym domknięciem procesu konsolidacji państwowej zbrojeniówki. Redakcja Defence24.pl uzyskała od PGZ informacje o głównych założeniach Kodeksu. 

Powołanie Polskiej Grupy Zbrojeniowej w 2013 roku miało w założeniu skonsolidować wszystkie państwowe przedsiębiorstwa w sektorze obronnym w jednym podmiocie, aby ułatwić współdziałanie i wyeliminować obecną często wewnętrzną konkurencję. Po wniesieniu w dwóch etapach poszczególnych spółek do PGZ odnotowano duży postęp w tym zakresie, a coraz więcej programów modernizacji Sił Zbrojnych, jak choćby rozpoczęta w 2015 roku modernizacja czołgów Leopard 2A4 do standardu Leopard 2PL, odbywa się w ramach szeroko zakrojonej współpracy.

Z drugiej strony, nadal daje się zauważyć pewne niesprawności w działalności i współpracy spółek Grupy. Często unikają one dzielenia się efektami prowadzonych prac rozwojowych, bądź wzajemnie rywalizują o zamówienia, przede wszystkim ze strony Ministerstwa Obrony Narodowej. W efekcie potencjał poszczególnych firm wykorzystywany jest w sposób rozproszony. Brakuje efektu synergii, a niektóre podejmowane działania dublują się, choć firmy równie dobrze mogłyby zaangażować się w inne obszary, wymagające rozwoju kompetencji. 

Wyzwania – modernizacja i eksport

W nadchodzących latach należące do PGZ firmy mają w różnym stopniu uczestniczyć w procesie wymiany w zasadzie większości systemów uzbrojenia, pochodzących jeszcze z czasów Układu Warszawskiego. Zakres planów modernizacji technicznej ma być zwiększany wraz z podnoszeniem wydatków obronnych zgodnie z ustawą podpisaną niedawno przez prezydenta RP, a armia – rozbudowywana na bazie Strategicznego Przeglądu Obronnego. 

Czytaj więcej:  Lew-Mirski: Silniejsza konsolidacja PGZ warunkiem poprawy eksportu 

Polska zbrojeniówka będzie realizować zamówienia na poziomie niespotykanym co najmniej od 1989 roku, i to na zasadach międzynarodowej współpracy na konkurencyjnym rynku, a nie powielania częściowo przestarzałych technologii przekazanych odgórnie przez „Wielkiego Brata”, jak miało to miejsce w poprzednim ustroju politycznym. Często też będzie odpowiedzialna za dostarczenie sprzętu, którego wcześniej w zasadzie w Polsce nie produkowano, jak choćby nowoczesne, gąsienicowe bojowe wozy piechoty czy przeciwlotnicze systemy rakietowe krótkiego zasięgu. W innych obszarach posiadane kompetencje zostały częściowo utracone w poprzednich latach, i muszą być odbudowywane.

Co więcej, w wielu wypadkach, w tym w największych programach jak Wisła, Homar czy właśnie Narew ma to odbyć się drogą transferu części technologii od partnerów zewnętrznych. Oznacza to, że Grupa PGZ będzie odpowiedzialna za przyjęcie rozwiązań pozyskiwanych z zewnątrz, ich integrację z krajowymi systemami (np. dowodzenia), a także wsparcie eksploatacji i dalszy rozwój.

PAC-3 MSE
Fot. US Army.

Podział pracy i skupienie poszczególnych spółek na budowie wzajemnie uzupełniających się kompetencji w ramach jednego systemu są kluczowe, aby dziesiątki miliardów złotych planowane do przeznaczenia na modernizację armii przyczyniły się do skoku technologicznego również w przemyśle. Od koordynacji i ścisłej współpracy w dużej mierze zależy też pozycja polskich przedsiębiorstw w negocjacjach z partnerami zewnętrznymi, choćby dotyczących właśnie transferu technologii niezbędnych Siłom Zbrojnym RP.

Obecnie niektóre programy, jak choćby wspomniana modernizacja Leopardów realizowane są w ramach współpracy z dużym powodzeniem, ale przy tak dużym zakresie przyszłych zamówień konieczne jest jednoznaczne zdefiniowanie i zachowywanie jej zasad. Jest to jeden z celów wprowadzenia w życie Kodeksu PGZ.

Ponadto, Polska Grupa Zbrojeniowa stoi przed szansą znacznego zwiększenia eksportu, właśnie dzięki rozwijaniu produktów mających zapewnić polskiej armii „skok generacyjny”. Już obecnie notowany jest wzrost sprzedaży za granicę, ale nadal znajduje się on na zbyt niskim poziomie, porównując go choćby z wynikami osiąganymi przez inne podmioty z naszego regionu Europy. 

Czytaj więcej: Trzy kluczowe obszary transferu technologii Wisły [ANALIZA] 

Jednocześnie zmiany sytuacji geopolitycznej powodują, że wydatki obronne na świecie rosną i zwiększają się szanse na zdobycie rynków eksportowych. Zgodnie z rekomendacjami szczytów NATO w Warszawie i w Walii swoje budżety zwiększają państwa europejskie, nadal atrakcyjne dla przemysłu są rynki w Azji, na Bliskim Wschodzie czy w Afryce. 

Szacowane globalne wydatki inwestycyjne na obronność w 2022 roku mogą wynieść ponad 500 mld USD. Po odjęciu od tej kwoty państw objętych embargiem, jak i tych cechujących się wysokim poziomem zaawansowania, polegających na własnych rozwiązaniach (Stany Zjednoczone, Wielka Brytania, Niemcy itd.) na rynku pozostaną nadal zamówienia o wartości ponad 180 mld USD.

Polska Grupa Zbrojeniowa szacuje, że będzie mogła brać udział w postępowaniach o wartości 17 mld USD rocznie. Jest więc o co walczyć. PGZ musi jednak przedstawić atrakcyjną ofertę, i skonsolidować promocję swoich rozwiązań na rynkach zagranicznych.

Treść dokumentu

Kodeks PGZ zakłada podjęcie szeregu działań, które mają usprawnić współpracę w ramach Grupy. W strukturze PGZ ma zostać stworzonych siedem biur domenowych, koordynujących realizację największych projektów w poszczególnych obszarach. Dotyczy to między innymi najważniejszych programów modernizacji Sił Zbrojnych RP. Jako przykład PGZ podaje Biuro Platform Lądowych, które zgodnie z założeniami zarządu Grupy ma koordynować programy czołgów podstawowych, bojowych wozów piechoty, kołowych transporterów opancerzonych czy pojazdów dla Wojsk Specjalnych.

Rosomak-M
Wieża KTO Rosomak-M prezentowanego w 2015 roku. Fot. J. Sabak/Defence24.pl.

Biura będą też planowały podział kompetencji pomiędzy spółkami, jak i dalszy rozwój zdolności w danej dziedzinie. Dzięki temu proces rozwoju poszczególnych firm należących do PGZ będzie miał na celu zwiększenie całościowego potencjału Grupy i nie będzie odbywał się w sposób rozproszony. 

Kodeks PGZ ma też stworzyć warunki dla uporządkowania komunikacji z podległymi spółkami, jak i wdrożenia jednolitych narzędzi kontrolingowych, pozwalających właścicielowi na ocenę efektywności działań podległych spółek na bazie porównywalnych danych. Ma też stać się podstawą do wprowadzenia spójnej strategii komunikacji, zorientowanej między innymi na efektywną promocję potencjału Grupy na rynkach eksportowych. Grupa PGZ zamierza przedstawiać swoją ofertę jako całość, w ramach jednej, skoordynowanej i realnie wdrażanej strategii. Wreszcie, umowy zawarte pomiędzy PGZ a poszczególnymi spółkami pozwolą na określenie zasad ścisłej współpracy pomimo braku prawa holdingowego na gruncie polskich przepisów. 

W sumie w Kodeksie uwzględniono 18 obszarów, objętych zdefiniowanymi zasadami współpracy. Dotyczą one między innymi badań i rozwoju czy współpracy międzynarodowej oraz handlu zagranicznego, ale też polityki inwestycyjnej. Kodeks PGZ obejmie też zasady etyki biznesu, nadzór korporacyjny czy zasady rachunkowości. To ostatnie może ułatwić nadzorowanie poszczególnych spółek.

Czytaj więcej:  UE wkracza do zbrojeniówki. Polska musi wyjść naprzeciw [4 PUNKTY] 

 

Polska Grupa Zbrojeniowa zyska też wspólne dla wszystkich firm organy korporacyjne, zajmujące się prowadzeniem audytów, opiniowaniem inwestycji i umów międzynarodowych, czy wreszcie wyznaczaniem kierunków rozwoju Grupy PGZ. Kodeks PGZ ma stanowić podstawę do ściślejszej współpracy poszczególnych spółek Grupy, aby mogła ona podejmować działania jako „jednolita całość”.

Według zarządu PGZ wdrożenie zasad Kodeksu pozwoli między innymi na lepszą koordynację marketingu na rynkach zagranicznych i przygotowanie spójnej, jednolitej oferty, również przeznaczonej na potrzeby określonych klientów lub grup klientów. Najważniejsze projekty eksportowe będą prowadzone przez Biuro Handlu Międzynarodowego Polskiej Grupy Zbrojeniowej, nadzorujące i koordynujące działania komórek handlowych w spółkach.

Oczywiście realna konsolidacja PGZ powinna umocnić ją w kontaktach z partnerami zewnętrznymi. Mowa tu nie tylko o firmach, współpracujących z polskimi spółkami w ramach transferu technologii, ale też o polskich instytucjach państwowych poza Ministerstwem Obrony Narodowej, takich jak Narodowe Centrum Badań i Rozwoju czy Ministerstwo Rozwoju. 

Polska Grupa Zbrojeniowa chce też uczestniczyć w programach wspieranych przez Unię Europejską, w tym za pośrednictwem Europejskiej Agencji Obrony. Po 2020 roku, dofinansowanie w ramach Europejskiego Funduszu Obronnego może wynieść 1,5 mld euro rocznie, a sam fundusz ma stać się platformą do ściślejszej kooperacji w ramach UE, także w ramach największych projektów rozwojowych. PGZ może i powinna pełnić rolę lidera wśród państwowego przemysłu obronnego w najważniejszych programach. Aby z powodzeniem ubiegać się o dofinansowanie, musi jednak przedstawić całościową propozycję, wykorzystującą w maksymalnym stopniu wszystkie atuty poszczególnych spółek.

Konsolidacja na świecie 

Tendencje do coraz szerzej zakrojonej konsolidacji w sektorze obronnym są obecnie zauważane na całym świecie. Najlepszym tego przykładem jest połączenie dwóch koncernów: niemieckiego KMW i francuskiego Nexter pod marką KNDS. 

Pomimo relatywnie dużego potencjału i oferty produktowej, jak i obecności obu podmiotów na rynkach zagranicznych zdecydowano, że połączenie jest konieczne w celu realizacji z powodzeniem zakrojonych na szeroką skalę projektów rozwojowych, na przykład opracowania czołgu nowej generacji, zastępującego Leoparda 2 czy Leclerca.

Warto też dodać, że kolejne generacje sprzętu wojskowego są z reguły bardziej skomplikowane i kosztowne. Co za tym idzie, są produkowane w mniejszej liczbie egzemplarzy, w stosunku do poprzedników. Przykładowo, niemiecka Bundeswehra zamówiła 350 BWP Puma, podczas gdy wcześniej zakupiono nieco ponad 2 tys. wozów typu Marder. Nawet więc jeżeli liczba Pum w armii Niemiec zostanie zwiększona na skutek decyzji o podwyższeniu wydatków na obronę, to i tak raczej na pewno nie osiągnie liczby swoich poprzedników. Podobnie rzecz ma się z czołgami Leopard 2, których wprowadzono do służby w Niemczech ponad 2 tys., a obecnie – po zwiększeniu ich liczby – w Bundeswehrze ma pozostać około 320 czołgów, prawdopodobnie z uwzględnieniem przekazanych do wspólnej „puli” przez Holandię. 

Oczywiście działania konsolidacyjne na rynku obronnym mają znacznie dłuższą historię. Europejski koncern MBDA, dostawca różnego typu systemów rakietowych powstał wskutek etapowego połączenia firm z Wielkiej Brytanii, Francji, Włoch, Niemiec i Hiszpanii. Dzięki podjętym wysiłkom w Europie mogą nadal być rozwijane skomplikowane systemy kierowanych pocisków różnych klas, konkurencyjne na rynku światowym.

Innym przykładem są działania firm zbrojeniowych w Stanach Zjednoczonych w latach 90. XX wieku po zakończeniu Zimnej Wojny, gdy konsolidację wymusiły redukcje wydatków obronnych. To w tym okresie, poprzez połączenie firm Marietta Corp. i Lockheed powstał największy obecnie gracz na rynku obronnym (np. według rankingu SIPRI) koncern Lockheed Martin. Wcześniej Lockheed przejął lotniczą część General Dynamics, w której pierwotnie powstał kojarzony dziś z LM myśliwiec F-16, a program jego następcy – F-35 – prowadzony jest w szerokiej współpracy międzynarodowej.

Finlandia Hornet
Fot. 1st Lt. Christopher Mesnard/USAF.

W tym samym okresie znajdujące się na kolejnych miejscach amerykańskie firmy również dokonywały zakrojonych na szeroką skalę przejęć. Przykładowo Boeing stał się właścicielem zakładów McDonnell Douglas, w których powstawały myśliwce F-4, F-15 czy F/A-18 ale też samoloty pasażerskie DC-10. Raytheon przejął m.in. niektóre działy  firm Texas Instruments i Hughes Electronics a koncern Northrop – spółkę Grumman. W wyniku tej ostatniej transakcji powstała firma Northrop Grumman. 

Wszystkie te przypadki pokazują, że firmy zbrojeniowe, które wcześniej ze sobą konkurowały, mogą współdziałać w ramach jednej grupy kapitałowej. Co więcej, na coraz trudniejszym rynku konsolidacja jest w zasadzie warunkiem powodzenia. Warto dodać, że w zasadzie we wszystkich wymienionych wyżej przykładach mowa była o firmach z dużym potencjałem, dostarczających często w setkach egzemplarzy własne systemy uzbrojenia, włącznie z samolotami wielozadaniowymi. Tym bardziej konieczne jest zacieśnienie współpracy znacznie mniejszych podmiotów, które dla impulsu rozwojowego potrzebują środków finansowych, ale i zastrzyku technologii. 

Co dalej?

Polski państwowy sektor obronny, choć formalnie skonsolidowany, wymaga dalszego zacieśniania współpracy i wytworzenia narzędzi, pozwalających Grupie PGZ działać jako jedna całość. Szansą na wdrożenie takich rozwiązań jest stopniowo wprowadzany Kodeks PGZ. Jednocześnie jeżeli wysiłki w celu zwiększenia wydatków obronnych zakończą się powodzeniem, polska zbrojeniówka może stanąć przed koniecznością realizacji krajowych zamówień na poziomie nienotowanym od dekad. Warunkiem wykorzystania tej szansy jest jednak dokończenie konsolidacji państwowego przemysłu i przekształcenie Polskiej Grupy Zbrojeniowej w nowoczesny koncern obronny.

Zobacz też: Kownacki: zbrojeniówka powinna wykorzystać tłuste lata, by pozyskać inne rynki [Defence24.pl TV]

Reklama

Komentarze (11)

  1. gosc123

    według mnie wszystkie Leopardy powinne być zmodernizowane z zastosowaniem obrony aktywnej ,taka wersja istnieje ,powinniśmy też dokupić z 500 najnowszych ,zmodernizować stare BWP ,oraz zakupić i produkować nowe BWP

    1. matylda

      zapomniałeś o lotniskowcach

    2. Realista

      Pierwszy mądry wpis, zakupić 500 najnowszych Leopardów 2A7 a nie o tym tylko gadać . 8x500=4 mld Euro czyli tyle samo co te 50 Caracali.

  2. Dropik

    tymczasem solidarność wydała oświadczenia ostro krytykujące zmiany jakie zachodzą w PZG dotyczące zarządzania, zatrudnia "fachowców" i traktowania ludzi . Mimo pchania wielkich zamówień firmy ponoszą straty. Zatrudniani są ludzie o dziwnych kompetencjach, a normalni pracownicy czuja się niemal jak w czasach stanu wojennego. Warto spojrzeć na stronę Solidarnosci Fabryki Broni w Radomiu

    1. Grzesiek

      No ale kiedy to "tymczasem" nastapilo? 2 miesiace temu. Oswiadczeń, a raczej stanowisk, jest kilka. Jedne wychwalają ministra i cały rząd. Inne mówi o zatrudnianiu w spółce byłych oficerów służb, "którzy robili karierę za czasów po-psl". A jeszcze inne o bałaganie organizacyjnym. Jest też takie, w którym wspomina się o zmianach na niższych szczeblach kierowniczych, którzy to kierownicy mają wprowadzać "terror" wśród załogi i brak poczucia stabilności zatrudnienia. Cóż, o tym ostatnim powiedziałby, że u znacznej części "prywaciarzy" to normalka (nie żebym to pochwalał), a tu może być zdziwienie bo na państwowym garnuszku często brak takich doświadczeń. Natomiast, być może na pozostałe mankamenty właśnie szykuje się lepsza lub gorsza recepta. I nie ma tam nigdzie napisane, że firmy ponoszą straty. Jest obawa, ze istnieje takie ryzyko.

    2. b

      Jak zwykle atak na rzad i wypaczone dane. To normalne (w Radomiu tez) ,ze zakup nowoczesnych maszyn za granica czy budowa nowej hali i linii produkcyjnej od "0" zwieksza poczatkowe koszty, moglismy nie kupowac nic i klepac MSBS y metoda chalupnicza dokrecac recznie srubokrentem itp.ale jesli chcemy powalczyc o duze kontrakty w tym zagraniczne to MUSIMY zainwestowac bo kazdy kontrachent chce zobaczyc nie tylko produkt ale tez zaplecze, mozliwosci rozwojowe (biura inzynierskie ) , technologie, kontrole jakosci itp a nie pana Kazia z mlotkiem i pilnikiem. Co do zmian personalnych, kazdy odpowiada za wykonana prace i z niej powinien byc rozliczany, bez znaczenia na to czy dlugo pracuje czy nie, czy go lubimy czy nie.

  3. czytelnik

    Jeszcze kodeksami nie zawojowano świata, no może poza kodeksem Napoleona ale to zupełnie inna bajka. Jak "kodeksy" mają się do faktów dla PGZ? Rentowność: jest faktem ujemna rentowność w 2016 r. mimo kilkuset milionów dotacji. Wynik netto: jest faktem strata w dziesiątkach milionów a jeszcze 2 lata wcześniej był zysk Wydajność: jest faktem, że jest kilka razy mniejsza niż w "zwykłym" przemyśle w Polsce i na świecie (co oznacza takie przerosty zatrudnienia) Innowacyjność: jest faktem prawie zerowa (na analizę brak miejsca i czasu) Udział w rynku światowym: fakty jak wyżej Poziom cen: jest faktem, że np. produkty z Radomia są chyba dwukrotnie droższe niż najlepszych firm na świecie np. HK. Jedyne wskaźniki rosnące: 1.zatrudnienie w centrali, 2.płace, 3.ilość niekompetentnych w organach spółek. 4.zaliczki, faktem parę MILIARDÓW w 2016 r., wcześniej prawie nie bylo

    1. b

      Jaki zysk miala PGZ za lata 2007 - 2015? Co za bzdury pan pisze. Na cala grupe jedynym w miare rentownym zakladem byla HSW dzieki klepaniu kolejnych roskow i zamowieniu na podwozia z patrii, cala reszta byla deficytowa . Teraz wpompowano duza kase na maszyny, technologie i tylko od kadry inzynierow, technikow, pracownikow , managerow i handlowcow zalezy czy osiagna sukces. Wydaje sie, ze jest on w zasiegu dzieki np.wspolpracy z rencami.

  4. ostrozny

    Ja to byłbym ostrożny w likwidacji jakielkolwiek konkurencji, nawet wewnętrznej.

  5. nic49

    Od momentu wejścia "dobrej zmiany" w PGZ trwa wojna kto i co może mieć do powiedzenia. Każda kolejna zmiana kadrowa to ludzie coraz mniej kompetentni i merytoryczni za to z odpowiedniego rozdania politycznego. Wiatry kadrowe w PGZ będą coraz silniejsze a w Spółkach będzie coraz gorzej. Kodeks wprowadzono bo "nie ma w Polsce prawa holdingowego= to może by najpierw uchwalić to prawo skoro chcemy tworzyć holdingi- przecież teraz to idzie tak szybko. Wprowadza się takie zapisy do statutów Spółek które są niezgodne z prawem mi.in. z KSH , PGZ doi kasę ze Spółek m.in przez pobieranie 5% prowizji od każdej wystawionej w Spółce faktury (za wyjątkiem f-ry dla Spółek Grupy)- jak PGZ wydaje te miliony widać-fudacje, wsparcie organizacji jedynie słusznych itp. Podział na domeny branżowe funkcjonował już od momentu założenia PGZ - nic w Kodeksie nowego za wyjątkiem jak znaleźć w Spółkach miejsca dla SWOICH- za granicą jeszcze długo bez sukcesów bo tej "młodzieżówki PIS-owskej nikt w handlarzy bronią nie zna i nie dopuści ich do czegokolwiek dopóki ich nie pozna - min 5-8 lat (dla nich mission inposilable) itp. itd

    1. Łyżeczka do herbaty

      Ma pan rację. Od mieszania łyżką w herbacie nie staje się ona słodsza. Polska zbrojeniówka to w 60% zabawa managerów w ciągłe reorganizacje, których jedynym celem jest zabezpieczanie własnych stołków, a nie patenty i inne osiągnięcia technologiczne. Z innej strony zbrojeniówka zach. UE działa w krajach, które mają otoczenie naukowe i przemysłowe na najwyższym światowym poziomie - uniwersytety w pierwszej setce. Natomiast Polska masowo oszczędza na nauce, czego rezultatem jest najlepszy polski uniwersytet w piątej setce światowych rankingów. Skromne fundusze są na dodatek także w obronności marnotrawione na gigantyczną skalę choćby teraz kretyńskim wyborem Patriota zamiast SAMP/T.

  6. Krzysiek

    Unikanie konkurencji oznacza, że wyroby PZG będą droższe. Podatnik zapłaci... Unikanie konkurencji pomiędzy poszczególnymi zakładami miałoby sens przy zamówieniach z zagranicy - wtedy PGZ może startować jako jeden podmiot i gdy zdobędzie zamówienie zorganizować wewnętrzny "przetarg", który zakład zrealizuje poszczególne elementy.

    1. Lewandos

      Zastanów się co piszesz - czy taka dwoistość ma sens i gdzie jest efekt synergii? Czy to działa tylko na rynku eksportowym?

  7. Tyfus

    Słowa, słowa, słowa... Zadziwiające, jak wiele można napisać i jak jednocześnie nic to nie znaczy...

  8. Marek1

    Krótko ale treściwie : 1. ILE szt Leo2A4 zmodernizowano do stand. Leo2PL przez ponad 2 lata trwania programu ?? 2. KTO jest odpowiedzialny za utrącenie produkcji prototypu wieży KTO Rosomak-M zaprezentowanej MON w 2015r. ?? Wieża ta miała 2 x 2 wyrzutnie ppk Spike LR w odróżnieniu od istniejącej nadal jedynie w planach/prototypach ZSSW-30 i starej HITFIST-30 NIE mającej w ogóle integracji z ppk Spike. W artykule jak zwykle mnóstwo pięknie brzmiących banałów/komunałów z cyklu - "ciężko pracujemy, by zrobić w przyszłości wszystkim dobrze, a ze nam NIE wychodzi, to wszakże NIE nasza wina."

    1. Vvv

      1. Zero bo program dopiero w 2018 ma pokazać pierwszego 2pl zrobionego w Niemczech i ma on byc ostrzelany aby udowodnił poziom pancerza. 2. 4x ppk spike negatywnie wpływa na układ wiezy i jego napędy oraz na środek ciężkości kto rosomak.

    2. Marek

      Przyjrzyj się dobrze wieży Rosomaka-M. http://www.defence24.pl/254472,mspo-2015-rosomak-w-dwoch-nowych-odslonach

    3. jdks;z

      "1. ILE szt Leo2A4 zmodernizowano do stand. Leo2PL przez ponad 2 lata trwania programu ??" A ile miało być? Zgodnie z założeniami programu, Niemcy dostarczą pierwszy prototyp wozu w marcu przyszłego roku, zbliżony konfiguracją do zaprezentowanego na MSPO 2016 demonstratora, a następnie latem 2018 roku pięć kolejnych, które przejdą w ciągu dwóch lat intensywne testy. Dwanaście czołgów partii przedseryjnej powstanie już w Polsce do I kwartału 2019 roku z pomocą niemieckich specjalistów.

  9. Patryk

    Niech ktoś powie czy są firmy skonsolidowane w PGZ które mają zdolności projektowe i wytworcze w miarę krótkim czasie jak na stan "pokój "

    1. dfg

      HSW od zera zaprojektowało i zbudowało prototyp "borsuka", podczas gdy Bumar latał za własnym ogonem przy andersie. Można?

  10. Harry

    Kodeksy, debaty, konferencje, listy intencyjne... A armia wciąż ze starym sprzętem na stanie.

  11. say69mat

    @def24.pl: Polska Grupa Zbrojeniowa wprowadza Kodeks PGZ, określający zasady współpracy spółek należących do Grupy. say69mat: Brzmi intrygująco, niczym saga o słynnym Kodeksie ... Bushido. Sęk w tym, że Japończycy tworząc zręby struktury społeczeństwa feudalnego. Byli w stanie zrealizować koncepcję przemysłu zbrojeniowego, gwarantującego przetrwanie struktur społecznych budowanych w oparciu o reguły rzeczonego Kodeksu Bushido. W przypadku naszej rzeczywistości zmagamy się z przemysłem, który potrzebuje Kodeksu aby móc zrealizować elementarne potrzeby sił zbrojnych. Sił Zbrojnych, mających z kolei gwarantować elementarne bezpieczeństwo naszego narodu i instytucji państwa. W tym rzeczonego przemysłu zbrojeniowego.

Reklama