Chińskie miny przeciwpancerne typu 84 w Syrii

Wspomniany materiał pokazuje on zastosowanie min w kontrolowanej przez bojowników miejscowości Sawaysa w prowincji Kuneitra (ang. Quneitra). Inny materiał video z tego samego rejonu ukazuje nie tylko same miny, ale także rakiety kalibru 122 mm przeznaczone do minowania narzutowego.

Mina przeciwpancerna typu 84 stanowi element rakiet kalibru 122 mm dedykowanych dla wyrzutni BM-21 Grad, jej kopii lub wariantów. Chińska rakieta kasetowa GBL212 122 mm (dł. 2863 mm, waga 63,26 kg) zawiera 6 min typu 84 (niektóre źródła podają, że 8). Sama mina ma kształt cylindra z trzema nogami zaczepowymi. Po wystrzeleniu rakiety i jej rozcaleniu miny opadają z użyciem niewielkich spadochronów. Podczas opadania trzy nogi zaczepowe na dole cylindra miny kierują się w dół i tworzą kolec, który wbija się w podłoże. Rozmieszczenie trzech nóg zaczepowych oznacza prawidłowe uzbrojenie miny. Mina zawiera element samodestrukcji i może być ustawiona do pracy w zakresie od 4 do 72 godzin. Głowica bojowa wykorzystuje zjawisko EFP (efekt Misznaya-Schardina), co pozwala na penetrację 110 mm pancerza RHA.

Zastosowanie min w prowincji Kuneitra nie jest zapewne przypadkowe i wiąże się prawdopodobnie z sukcesami rebeliantów w tym rejonie. W prowincjach Kuneitra i Dera rebelianci zdobyli pewne ilości czołgów T-55AMW i bojowych wozów piechoty BMP-1, w sprzęt pancerny wyposażona jest m.in. Brygada Męczenników Jarmuka (Yarmouk Martyrs Brigade). Miny mogą być także relatywnie skuteczne przeciwko powszechnie stosowanym pikapom.

Do wad min typu 84 można zaliczyć stosunkowo wysoką sylwetkę oraz brak automatycznej korekcji położenia (pionu). Jednakże nawet przewrócona mina (która upadnie np. na twardy asfalt i nie ustawi się wertykalnie, ale leży na boku) może stanowić zagrożenie i zniszczyć pikap bądź uszkodzić trakcję czołgu lub bwp.

Miny typu 84 stosowane były już w trakcie konfliktu libijskiego, chociażby w mieście Misrata (2011) przez siły lojalistyczne. W odróżnieniu od Libii, gdzie w Misracie wiele min leżało na boku, w Syrii miny wbijają się nawet w relatywnie twarde, asfaltowe podłoże. Przypuszczalnie powodem tego może być „rozmiękczona” przez wysokie temperatury nawierzchnia i słaba jakość materiałów. Nie zmienia to faktu, że na twardej nawierzchni, nawet jeśli mina „wejdzie” w grunt i prawidłowo się uzbroi, to nie zamaskowana jest stosunkowo łatwa do wykrycia z powodu wysokiej sylwetki wystającej ponad powierzchnię.

Marcin Gawęda