"Konwojowe" wagony PKP dla MON

Spółka Intercity rozpoczęła proces poszukiwania dostawcy ośmiu nowych, dotychczas nieeksploatowanych wagonów do przewozu osób, z których sześć ma być bezprzedziałowych a dwa - przedziałowe „do przewozu konwoju”. Każdy z nich ma mieć długość ze zderzakami 26,4 m oraz możliwość wjazdu do większości europejskich krajów (Austrii, Belgii, Bośni i Hercegowiny, Bułgarii, Czech, Danii, Francji, Grecji, Holandii, Litwy, Luksemburga, Macedonii, Niemiec, Norwegii, Rumunii, Serbii, Słowacji, Szwecji, Turcji, Węgier, Wielkiej Brytanii i Włoch) z torami o szerokości 1435 mm. Spółka Intercity chce przy tym znać cenę taboru przystosowanego do jazdy z prędkościami: 160 km/h i do 200 km/h.

Wszystkie wagony bezprzedziałowe mają mieć m.in.:

• możliwość przewiezienia 72 osób na fotelach do siedzenia (które mają być: łatwe do demontażu i ponownego montażu, posiadać możliwością regulacji pochylenia oparcia ze stolikami z tyłu oraz być wykonane z twardego materiału odpornego na brudzenie, ścieranie, zaplamienie i rozdarcie);
• dwie pary foteli ze stolikiem przy końcu pojazdu - zwrócone oparciami do siebie – tzw. „miejsce kierownika”;
• gniazda 230V do notebooków przy każdym fotelu;
• nowego typu półki konstrukcji stalowej lub z tworzyw sztucznych uzgodnionych i zatwierdzonych poprzez zamawiającego, montaż nowych śmietniczek i wieszaków na odzież dla każdego pasażera;
• regał (jeden lub dwa) na plecaki o objętości 0,2 m³ każdy dla miejsc siedzących;
• rolety dzienne i nocne;
• elektryczny licznik kilometrów oraz diagnostykę pokładową;
• instalacje rozgłoszeniową ze wzmacniaczem w szafie elektrycznej i głośnikami we wszystkich pomieszczeniach wagonu;
• drzwi czołowe (ognioodporne oraz urządzenia ich automatycznego napędu i sterowania), drzwi przejściowe (z materiału bezbarwnego) oraz drzwi odskokowo-przesuwalne z pełną automatyzacją sterowania i diagnostyki;
• urządzenia zapewniające niezależne od zewnętrznych źródeł zasilanie urządzeń elektrycznych indywidualnie dla każdego wagonu na postoju - bez możliwości zasilania z zewnętrznych źródeł w dwóch wariantach (o mocy niezbędnej od zasilania oświetlenia, ogrzewania, klimatyzacji, szafy chłodniczej, gniazd 230V, toalet i pozostałych instalacji elektrycznych oraz o mocy tylko do zasilania oświetlenia, ogrzewania i lodówek);

• akumulatory zasadowe;
• aneks kuchenny do podgrzewania posiłków m.in. ze stołem kuchennym, zlewozmywakiem z wodą zimną i ciepłą, szafą chłodniczą o pojemności 2000 dm³, podgrzewacz do posiłków zasilany elektrycznie (płyta grzewcza i mikrofala), dodatkowy zbiornik na bieżącą wodę o pojemności 600 l, warnik do gotowania 3x10 l oraz „wózek kelnerski”;
• dwie modułowe kabiny WC z systemem zamkniętym układu WC oraz dwoma zbiornikami na wodę o pojemności ok. 600 l każdy;
• klimatyzację oraz izolację cieplną i akustyczną w całym wagonie;
• zezwolenie na dopuszczenia do eksploatacji każdego pojazdu kolejowego (pierwszego i kolejnych), zgodnego ze stosownymi TSI (Techniczne Specyfikacje Interoperacyjności) oraz wymaganiami o transporcie kolejowym;
• dodatkowe zezwolenia od właściwych organów bezpieczeństwa państw do eksploatacji każdego egzemplarza wagonu po sieciach niezgodnych z właściwymi TSI w krajach: Austria, Belgia, Bośnia i Hercegowina, Bułgaria, Czechy, Dania, Francja, Grecja, Holandia, Litwa, Luksemburg, Macedonia, Niemcy, Norwegia, Rumunia, Serbia, Słowacja, Szwecja, Turcja, Węgry, Wielka Brytania i Włochy;
• system audio-wizualny z napędem DVD, czytnikami kart SD/MMC/IMS, portami USB, transmiterem FM, monitorami LCD i nagłośnieniem.

Pozostałe dwa wagony „do przewozu konwoju” mają mieć m.in.:

• sześć przedziałów z czterema miejscami do leżenia (przestrzeń pod dolnymi łóżkami nie powinna być zabudowana, „łóżka oraz półki nad górnymi łóżkami powinny być tak rozmieszczone, aby pomieścić pod dolnymi łóżkami i na półkach nad górnymi łóżkami łącznie 4 plecaki o objętości 0,2 m³ każdy”;
• przedział kierownika z jednym miejscem do leżenia, stolikiem i sejfem;
• aneks kuchenny do podgrzewania posiłków m.in. ze stołem i szafką kuchenną, zlewozmywakiem z wodą zimną i ciepłą, szafą chłodniczą o pojemności 1000 dm³, podgrzewacz do posiłków zasilany elektrycznie (płyta grzewcza i mikrofala), dodatkowy zbiornik na bieżącą wodę o pojemności 600 l oraz warnik do gotowania 1x10 l;
• „jadalnię” ze stołem, 14 krzesłami oraz stojakiem na broń;
• dwie modułowe kabiny WC z systemem zamkniętym układu WC, w tym jedna z nich z prysznicem z ciepłą i zimną wodą oraz dwoma zbiornikami na wodę o pojemności ok. 600 l każdy;
• gniazda 230V do notebooków przy każdym fotelu;
• rolety dzienne i nocne;

• klimatyzację oraz izolację cieplną i akustyczną w całym wagonie;
• drzwi czołowe (ognioodporne oraz urządzenia ich automatycznego napędu i sterowania), drzwi przejściowe (z materiału bezbarwnego) oraz drzwi odskokowo-przesuwalne z pełną automatyzacją sterowania i diagnostyki;
• akumulatory zasadowe;
• urządzenia zapewniające niezależne od zewnętrznych źródeł zasilanie urządzeń elektrycznych indywidualnie dla każdego wagonu na postoju - bez możliwości zasilania z zewnętrznych źródeł w dwóch wariantach (o mocy niezbędnej od zasilania oświetlenia, ogrzewania, klimatyzacji, szafy chłodniczej, gniazd 230V, toalet i pozostałych instalacji elektrycznych oraz o mocy tylko do zasilania oświetlenia, ogrzewania i lodówek);
• instalacje rozgłoszeniową ze wzmacniaczem w szafie elektrycznej i głośnikami we wszystkich pomieszczeniach wagonu;
• osiem siedzeń odchylnych w korytarzu w przestrzeni ścian pomiędzy oknami;
• zezwolenia takie same jak w przypadku wagonów bezprzedziałowych;
• zabudowany „regał wraz z sejfem na broń dwupoziomowy zamykany o wymiarach 2 m x1,5 m x 2,08 m (szerokość x głębokość x wysokość)”;
• system audio-wizualny z napędem DVD, czytnikami kart SD/MMC/IMS, portami USB, transmiterem FM, monitorami LCD i nagłośnieniem.

Termin składania informacji upływa 22 sierpnia 2017 r. Dostawy mają się rozpocząć w 2018 roku (po jednym z wagonów każdego rodzaju) i zakończyć w 2019 roku (pięć wagon bezprzedziałowych i jeden przedziałowy).

Dla kogo i po co Intercity kupuje wagony?

W wymaganiach opublikowanych przez spółkę Intercity nie wskazano wyraźnie, dla kogo ma być przeznaczony nowy tabor. Ostatecznie w wyjaśnieniach złożonych dla portalu Rynek Kolejowy, rzecznik prasowy PKP Intercity Agnieszka Serbeńska potwierdziła, że wagony te są przeznaczone do transportu żołnierzy oraz, że same wymagania zostały „sformułowane przez Ministerstwo Obrony Narodowej”. Spółka poinformowała też na Twitterze: "Wśród zadań PKP Intercity są także zadania realizowane na rzecz Sił Zbrojnych i Sił Sojuszniczych".

Rzeczywiste przeznaczenie zamówionego taboru wcale nie jest takie jasne. Jeżeli bowiem rzeczywiście miałby on służyć do przewozu żołnierzy, to po co MON zastosował tak mylące sformułowania, jak „miejsce dla kierownika”, „przedział dla kierownika” czy „jadalnia”.

Nie wiadomo też jakie jest dokładne przeznaczenie tych wagonów. Tabor takiej wielkości nie poprawi znacząco możliwości transportowych wojska pozwalając jednorazowo na przewiezienie 432 żołnierzy (w wagonach bezprzedziałowych) i 50 żołnierzy (w dwóch wagonach przedziałowych) i to bez wyposażenia i broni.

O ile bowiem w przedziałach przewidziano miejsce na plecaki (i tylko plecaki o objętości 0,2 m³) to w „bezprzedziałowcach” mają być maksymalnie tylko dwa regały, na których nie ma szans by umieścić sprzęt wszystkich 72 osób. A należy pamiętać, że żołnierze nie są wyposażeni tylko w plecaki, ale również w hełmy, odzież ochronną, chlebaki, ładownice, kamizelki kuloodporne, itd.

Cały ten sprzęt nie zmieści się na pewno na półkach nad fotelami, ani na wieszakach. Dodatkowo doświadczenie pokazuje, że w nowoczesnych wagonach nie ma możliwości powieszenia na takich wieszakach nawet ubrań. Podobnie sprawa wygląda jeżeli chodzi o miejsce na broń. Nie ma go praktycznie w całym wagonie bezprzedziałowym. Jedynie w „przedziałowcu” przewidziano szafę pancerną o szerokości 2 m głębokości 1,5 m i wysokości 2,08 m, ale należy się zastanowić, czy rzeczywiście zmieści się tam całe uzbrojenie 24 żołnierzy (w przedziale „kierownika” ma być oddzielny sejf na broń).

Przygotowano z kolei dość duże wymagania, jeżeli chodzi o wyposażenie. „System audio-wizualny z napędem DVD, czytnikami kart SD/MMC/IMS, portami USB, transmiterem FM, monitorami LCD i nagłośnieniem” daleko wykracza poza potrzeby żołnierzy.

Pozostaje też jeszcze problem amortyzacji. Wagony ze względu na specyfikę i posiadane wyposażenie nie będą mogły na siebie zarabiać, a więc całe koszty zakupu, magazynowania, utrzymania i okresowych remontów (np. klimatyzacji) będzie ponosiło Ministerstwo Obrony Narodowej. W tej sytuacji automatycznie nasuwa się pytanie, czy potrzeby wojska w tej dziedzinie są rzeczywiście na tyle duże, by tłumaczyło to zakup wyspecjalizowanego taboru kolejowego.