Reklama

Siły zbrojne

Excalibur – najlepszy środek na rosyjskie czołgi

Strzelanie pociskami M982 Excalibur z haubicy M777 przeprowadzone w 2012 roku
Strzelanie pociskami M982 Excalibur z haubicy M777 przeprowadzone w 2012 roku
Autor. US Army

Materiały filmowe opublikowane przez ukraińskie ministerstwo obrony pokazują nie tylko, jak skuteczna jest amerykańska amunicja precyzyjna Excalibur, ale również jak się ją praktycznie wykorzystuje. Dzięki temu można się dowiedzieć, co tak naprawdę pomaga Ukraińcom rozwalać ruskie czołgi.

Reklama

Przekazanie Ukrainie przez Amerykanów pocisków artyleryjskich Excalibur okazuje się być takim samym przełomem w wojnie, jaki wcześniej uzyskano po wprowadzeniu systemów HIMARS. Ukraińcy mogą bowiem jednym strzałem niszczyć punktowe cele, ograniczając zużycie amunicji i straty uboczne. W ten sposób można precyzyjnie atakować zarówno umocnione punkty obrony, stanowiska dowodzenia, ale również „podręcznikowo" okopane i opancerzone pojazdy – w tym czołgi.

Reklama
Rosyjski pocisk naprowadzany laserowo 30F39 „Krasnopol”
Rosyjski pocisk naprowadzany laserowo 30F39 „Krasnopol”
Autor. M.Dura
Reklama

Najdziwniejsze w tym wszystkim jest to, że taką rewolucję w wojnie w Ukrainie spowodowało wprowadzenie artyleryjskiej amunicji precyzyjnego rażenia znanej już tam od dawna i to po obu stronach frontu. Zarówno Rosja jak i Ukraina miały bowiem technologie potrzebne do produkowania pocisków programowalnych dla armat kalibru 152 mm. W przypadku Ukrainy są to pociski typu „Kwitnyk-E" o zasięgu od 3 do 20 km, które mają długość 120 cm i ważą 48 kg (które są proponowane także w kalibrze 155 mm). Ich rosyjski odpowiednik „Krasnopol" jest nieco większy, ma bowiem długość 130 cm (w wersji K155) i waży 51,33 kg przy zasięgu 25 km. W odróżnieniu od amerykańskich Excaliburów jest to amunicja naprowadzana na cel półaktywnie laserowo. I dodatkowo nie jest wprowadzana na dużą skalę.

Ukraińska amunicja precyzyjna „Kwitnyk-E” kalibru 152 mm
Ukraińska amunicja precyzyjna „Kwitnyk-E” kalibru 152 mm
Autor. M.Dura

Czytaj też

Jest to spowodowane przede wszystkim tym, że pociski tego rodzaju są wielokrotnie droższe od klasycznych. I to właśnie dlatego amunicja precyzyjna nie była wykorzystywana powszechnie przez Rosjan i początkowo przez Ukraińców, a więc nie miała możliwości zmienić w jakikolwiek sposób sytuacji na froncie. Takie podejście widać również w Polsce, gdzie opracowane technologie pozwalają na produkowanie amunicji precyzyjnej dla moździerzy kalibru 120 mm (APR 122) i dla armat kalibru 155 mm (APR 155). Pomimo tego pocisków tego rodzaju nadal się nie zamawia w odpowiedniej ilości, chociaż wykazała się ogromną skutecznością w użyciu przez Ukraińców.

Polska amunicja precyzyjna APR 155 dla armat kalibru 155 mm
Polska amunicja precyzyjna APR 155 dla armat kalibru 155 mm
Autor. M.Dura

Tymczasem Excalibur pokazał, że przy większych zamówieniach cena może spaść i to nawet trzy-pięciokrotnie. O ile bowiem w 2015 roku ich koszt jednostkowy w całym zamówieniu szacowano na 258 777 USD to w 2016 roku zwiększając ilość kupionych pocisków udało się zbić cenę do 68 000 USD za sztukę. Obecnie ta cena waha się od 98 700 USD do 106 400 USD w latach finansowych 2021 i 2022. Polskie APR-y byłyby w masowej produkcji jeszcze tańsze. I byłoby to dodatkowo nadal mniej niż np. kosztuje pocisk dla wieloprowadnicowych systemów rakietowych typu M142 HIMARS i M270 MLRS Multiple Launch Rocket System, którego cena w standardowej wersji to ponad 150 000 USD. I być może to właśnie dlatego już ponad 1400 Excaliburów zostało wystrzelonych w czasie działań bojowych. Do tego będzie można doliczyć kolejnych co najmniej tysiąc, które zostały przekazane Ukrainie. I na pewno będą tam wszystkie z powodzeniem wykorzystane.

Co tłucze na Ukrainie rosyjskie czołgi?

Excalibur (M982 i M982A1) to pocisk artyleryjski kalibru 155 mm o zwiększonym zasięgu, opracowany przez koncerny Raytheon Missiles & Defense (który stworzył systemem naprowadzania) i BAE Systems Bofors (który zajął się samym pociskiem). Jest on przystosowany do wykorzystania zarówno przez haubice holowane (M198 i M777), jak i armatohaubice samobieżne: amerykańskie (M109A6 Paladin i M109A7), brytyjskie (AS-90), niemieckie (PzH 2000), południowoafrykańskie (G6 Rhino) i szwedzkie (Artillerisystem 08Archer).

Pocisk Excalibur kalibru 155 mm prezentowany przez koncern Raytheon na targach MSPO 2022 w Kielcach
Pocisk Excalibur kalibru 155 mm prezentowany przez koncern Raytheon na targach MSPO 2022 w Kielcach
Autor. M.Dura

Excalibur pozwala na zwalczanie celów w każdych warunkach atmosferycznych i porze dnia, na odległościach od 40 km do nawet 57 km (w zależności od wersji pocisku i armaty, a raczej od długości lufy). Armatohaubica PzH-2000 z lufą 52 kalibry może więc strzelać Excaliburami na odległość 48 km. Natomiast haubica M777 z lufą 39 kalibrów ma ten zasięg „zmniejszony" do 40 km.

Czytaj też

Co więcej w grudniu 2020 roku, przy użyciu dodatkowego wspomagacza rakietowego i systemu artyleryjskiego ERCA (Extended Range Cannon Artillery) z nową lufą o długości 58 kalibrów (9,1 m) udało się uzyskać donośność ponad 70 km. Dla porównania haubica M777 z wykorzystaniem standardowej amunicji odłamkowo-burzącej ma zasięg 24,7 km. Ten zwiększony o prawie połowę zasięg Excaliburów uzyskano m.in. poprzez wprowadzenie rozkładanych tuż po starcie stateczników, które na szczycie łuku balistycznego pozwalają pociskowi poruszać się dalej lotem ślizgowym (na podstawie lotu opadającego nie ma więc możliwości określenia pozycji strzelającego systemu ogniowego).

Programowanie pocisku Excalibur przez ukraińskiego żołnierza za pomocą przenośnego urządzenie do ustawiania zapalników M1155 EPIAFS. Fot. Ukraińskie ministerstwo obrony
Programowanie pocisku Excalibur przez ukraińskiego żołnierza za pomocą przenośnego urządzenie do ustawiania zapalników M1155 EPIAFS. Fot. Ukraińskie ministerstwo obrony
Autor. Ukraińskie ministerstwo obrony

Stateczniki i stabilizatory pozwalają również na dokładne koordynowanie lotu pocisku tak, by trafił on dokładnie we wskazany cel. Przy czym system nawigacji bezwładnościowej w połączeniu z odpornym na zakłócenia systemem GPS już w początkowym okresie używania Excaliburów pozwoliły na uzyskanie błędu kołowego CEP (Circular Error Probable) nieprzekraczającego 4 m – niezależnie od odległości strzelania. Obecnie deklarowana przez producenta celność to CEP nieprzekraczający 2 m. Dla porównania standardowy pocisk kalibru 155 mm z haubicy M777 ma CEP około 150 m na zasięgu 24 km. Przy takim rozrzucie bardzo trudno jest więc trafić w opancerzone cele, jak chociażby czołgi. Przy Excaliburze jest to jak najbardziej możliwe i wojna w Ukrainie już to wielokrotnie potwierdziła.

Do zniszczenia wskazanego celu obsługa musi wykonać trzy czynności. Po pierwsze musi przygotować pocisk do strzału. Polega to na wyjęciu amunicji z pojemnika transportowego, postawieniu go w pionie i nałożeniu przystawki programującej. Programowanie odbywa się za pomocą lekkiego, przenośnego, indukcyjnego (elektronicznego) urządzenia do ustawiania zapalników M1155 EPIAFS (Enhanced Portable Inductive Artillery Fuze Setter). Urządzenie to może pracować niezależnie lub być połączone z haubicą wykorzystującą amunicję programowalną. Szacuje się, że na zaprogramowanie jednego pociski po nałożeniu EPIAFS potrzeba 4,5- 5 sekund.

Pocisk Excalibur przed startem potrzebuje: danych geograficznych o położeniu strzelającej haubicy i celu, kątów startu, prędkości wylotowej oraz trochę energii elektrycznej podczas rozruchu. Informacje o atakowanym obiekcie w przypadku Amerykanów przychodzą w rozkazach ogniowych z taktycznej sieci dowodzenia US Army AFATDS (Advanced Field Artillery Tactical Data System).

YouTube cover video

W pocisku istnieje dodatkowo możliwość zaprogramowania nie tylko pozycji celu, ale również sposobu wyzwalania zapalnika (bez jego wymiany jak w konwencjonalnej amunicji), tak by pocisk eksplodował:

  • w powietrzu na odpowiedniej wysokości;
  • po uderzeniu w cel;
  • lub z opóźnieniem po przebiciu osłony ochraniającej atakowany obiekt.

Czytaj też

Po wprowadzeniu tych nastaw pocisk jest podnoszony, usuwana jest jego dolna osłona, przenoszony do haubicy, ładowany do lufy a za nim wprowadza się ładunek miotający. Następnie obsada ustawia optymalnie lufę w kącie elewacji i azymutu i zostaje oddany strzał. To ustawienie lufy wcale nie podlega takim samym zasadom, jak w przypadku standardowej amunicji, ponieważ pocisk do celu nie musi lecieć torem balistycznym (stąd lufę można podnieść o wiele wyżej niż przy klasycznym strzelaniu).

Programowanie pocisku Excalibur przez amerykańskiego żołnierza za pomocą urządzenie M1155 EPIAFS
Programowanie pocisku Excalibur przez amerykańskiego żołnierza za pomocą urządzenie M1155 EPIAFS
Autor. US Army

Czy warto wykorzystywać amunicję precyzyjną?

Prawdą jest, że amunicja precyzyjna jest droższa od standardowej. Przykładowo Excalibur kosztuje około 100 000 USD natomiast cena standardowego pocisku dla haubic M777 to obecnie około 1000 USD. Z drugiej jednak strony pociski precyzyjnego rażenia mają ogromne zalety – uwypuklone szczególnie mocno w czasie pełnoskalowego konfliktu zbrojnego, jaki toczy się obecnie w Ukrainie. Te zalety niwelują zwiększone koszty pocisku i to z dużym nadmiarem.

YouTube cover video

Przede wszystkim do zniszczenia wykrytego wcześniej celu najczęściej wystarczy jeden pocisk. Z punktu widzenia operacyjnego ma to niebagatelne znaczenie, ponieważ przeciwnik jest atakowany z pełnego zaskoczenia (nie jest np. ostrzeżony wybuchem w pobliżu pierwszego, najczęściej mało celnego pocisku lub sygnałem z systemu wykrywającego promieniowanie lasera przy naprowadzaniu laserowym). Wywołuje to ogromną presję na żołnierzy, którzy zdają sobie sprawę, że praktycznie nigdzie i nigdy nie mogą się czuć bezpieczni w zasięgu ukraińskiego ognia artyleryjskiego (a więc w odległości około 40 km). Mała ilość wystrzelonych pocisków potrzebnych do wykonania zadania daje dodatkowo możliwość strzelającej haubicy szybkiego opuszczenia stanowiska, a więc zwiększa prawdopodobieństwo uniknięcia ognia kontrbateryjnego.

Być może najważniejsze jest jednak to, że stosując takie pociski jak Excalibur gwałtownie spada zużycie amunicji oraz luf systemów artyleryjskich. Przekłada się to automatycznie na mniejsze koszty zabezpieczenia logistycznego (związane np. z przechowywaniem pocisków, ich dostarczaniem do walczących baterii i remontami systemów uzbrojenia) oraz na mniejsze straty uboczne po stronie przeciwnika (co ma szczególnie istotne znaczenie podczas misji ekspedycyjnych i działań wojennych na własnym terytorium).

Przygotowanie pocisk Excalibur do strzelania z haubicy M777
Przygotowanie pocisk Excalibur do strzelania z haubicy M777
Autor. J.Grier/US Army

Jeżeli przeliczy się więc koszty, jakie później trzeba będzie ponieść, by odbudować zniszczone „niejako przy okazji" domy, drogi lub infrastrukturę przemysłową, to od razu widać, że różnica w cenie pomiędzy amunicją precyzyjnego rażenia i klasycznymi pociskami praktycznie zostaje zniwelowana. Takie straty uboczne mogą być bardzo duże, ponieważ według amerykańskich szacunków, dla zrobienia tego samego, co jeden Excalibur trzeba od 10 do nawet 50 niekierowanych pocisków artyleryjskich. Kosztuje to więc od 10 000 do 50 000 dolarów nie licząc zniszczeń, jakie powodują trafiające nie w cel pociski kalibru 155 mm. Zniszczenie konkretnego, małego obiektu wymaga dodatkowo co najmniej dziesięciokrotnie dłuższego czasu.

Należy także pamiętać, że amunicja precyzyjna jest kilkakrotnie tańsza w działaniu od precyzyjnego uzbrojenia rakietowego lub bomb przenoszonych przez załogowe statki powietrzne, a przy tym jest przy tym trudniejsza do zwalczenia.

Ostatnią ważną zaletą Excaliburów jest to, że przez swoją celność dają one możliwość bezpośredniego wspierania swoich wojsk na pierwszej linii. Za bezpieczną odległość przy tego rodzaju amunicji kalibru 155 mm uznaje się obecnie odległość około 150 mm. Jednak zdarzały się przypadki, gdy w obszarze miejskim skutecznie rażono cele znajdujące się zaledwie 50 m od własnych żołnierzy praktycznie z zerowym prawdopodobieństwem doprowadzenia do ostrzału samobójczego. Już na początku bojowego wykorzystania Excaliburów wyliczono bowiem, że 92% pocisków trafiło z odchyleniem od celu mniejszym niż 4 m.

Dlatego tak ważne jest, by ją mieć na swoim uzbrojeniu, tym bardziej, gdy można ją zamawiać we własnym przemyśle.

Reklama

Komentarze (18)

  1. Tadeusz Żeleźny - analityk systemowy

    I nie ma żadnego uzasadnienia dla czołgów - i to jeszcze w ciężkich dywizjach - i w ilości 1600 sztuk. Środki finansowe i zasoby techniczno-produkcyjne i ludzkie nie są z gumy. MON winien całkowicie zarzucić produkcję K2 i skupić wszystkie moce na masowej produkcji UNIWERSALNEGO Kraba, ewentualnie K9A2 - ale już np. z lufą L58 i z maksymalną elewacją - dla ognia UNIWERSALNEGO. A także na masowej produkcji ZSSW-30 [bo produkcja 70 ZSSW-30 od....2024 to kpina z PMT i potrzeb WP] , produkcji BWP Anders i BWP Borsuk - z ZSSW-30 - i z Brimstone 3 czy naszym Moskitem. A kupione dotąd Leo 2, Abramsy, K2 - winny być co do jednego zmodernizowane do artylerii precyzyjnej pozahoryzontalnej do ognia w ruchu.

    1. kaczkodan

      W jakiejś klasycznej książce SF (chyba Harrisona) był opisywany rozwój czołgów. Doszło do momentu gdy wszystko sprowadziło się do walkii pocisków z przeciwpociskami. Można przypuszczać że rozwój ASOP-ów jednak da radę, na pewno pojawią się konstrukcje do zestrzeliwania pocisków artyleryjskich. Przypuszczam że pojawią się wyrzutnie VLS miniaturowych przeciwpocisków z głowicami kumulacyjnymi do inicjowania wybuchu trafianych pocisków. Wówczas przeciwpociski będą mogły być zarówno tańsze jak i umieszczane w znacznie większej ilości gotowych na raz do użycia niż pociski artyleryskie.

    2. kaczkodan

      Przerabianie już posiadanych czołgów na haubice samobieżne to bzdura, zwłaszcza że podwozie to mniej istotna część kosztów obu systemów, a haubica nie potrzebuje opancerenia na takim poziomie. Nie zyskalibyśmy haubicy, a tylko kiepskie podwozie kosztem utraty czołgu. Jedną z zalet posiadania czołgów jest konieczność zaangażowania przez przeciwnika srodków do ich zwalczania. Do tego dążymy do tego, aby na pewnym wybranym odcinku frontu wyeliminować i zdusić artylerię przeciwnika i dopiero wtedy uderzyć czołgami, dokonując przełamania.

    3. Tadeusz Żeleźny - analityk systemowy

      Koszt ASOP tylko jeszcze bardziej zwiększa koszt czołgu - bez dania nowych funkcjonalności. To nadal armata średniego kalibru do ognia bezpośredniego na silnie opancerzonym podwoziu - czyli wymierający środek WWO/WWB ognia dohoryzontalnego - na straconej pozycji - bo króluje już pozahoryzontalna precyzyjna projekcja siły ciężkiej artylerii rakietowej i lufowej [155 mm]. Wystarczy synchronizaja 2 pocisków precyzyjnych w oknie czasowym ułamka sekundy [odtwarzania zdolności ASOP do samoobrony] - i już ASOP nie pomoże. zresztą - samo oślepienie sensorów ASOP wystarczy - a jest kilka metod. W sumie koszt ASOP a koszt drugiego pocisku precyzyjnego - i relacja koszt/efekt wysyła czołg z ASOP do lamusa.

  2. Valdi9

    Przypomnijmy 5000 sztuk amunicji Excalibur znowu dostawy z USA Włochy dostarczyly NIC chociaż armaty 195mm czekają na Vulcano Ukraina dostała M119 105 mm w ilości 36 sztuk od USA i ,36 od UK

  3. Tadeusz Żeleźny - analityk systemowy

    Minimalna modernizacja czołgów do nowej roli precyzyjnego ognia pozahoryzontalnego w ruchu to: 1. zwiększenie elewacji do 30+ stopni [kosztem elewacji "ujemnej"], 2. amunicja precyzyjna 120 mm, lufy 120 mm/L55 [lub dłuższe], opancerzenie od góry - po to by uzyskać artylerię precyzyjną pozahoryzontalną do ognia w ruchu o zasięgu ca od 5 do 25+ km. Aczkolwiek jest to "bieda-modernizacja" względem zainstalowania na podwoziach zautomatyzowanych wież 155 mm z dużym magazynem amunicji [załoga w kapsule pancernej podwozia]. Bo czołg jako środek ognia dohoryzontalnego i środek przełamania operacyjno-stareticznego w masie w wielkich jednostkach - już UMARŁ w Ukrainie. Czego niestety ani MON ani generalicja nie chce przyjąć do wiadomości - i buduje ultrakosztowne ciężkie dywizje pancerne na 1600 czołgów [SIC}. To tyle warte, co kawaleria z lancami przeciw karabinom maszynowym w I w.św....

  4. Tadeusz Żeleźny - analityk systemowy

    Szczerze mówiąc - WSZYSTKIE czołgi - co do jednego - potraktowałbym jako platformy dla instalacji wież automatycznych 155 mm/L52. Najlepiej z RCH155 [z maksymalizacja elewacji] - by prowadzić ogień w ruchu - co uważam na naszym teatrze wojny za absolutną konieczność - bez dyskusji . Oczywiście z dużym magazynem amunicji - jednostka ognia ca 60 pocisków - i to wyłącznie amunicji precyzyjnej. Jako artylerii UNIWERSALNEJ - do mobilnych celów powierzchniowych [także morskich] - ale i jako prak/plot.

  5. Jaszczur

    A pytanie takie .... Na ile przyda się ta amunicja w czasie III WŚ? Gdy przeciwnik prawdopodobnie zniszczy satelity GPS?

    1. Paweł P.

      Rozchodzi się o moduł inercyjny co to chcemy go z Francji pozyskać, na licencji, lub na własność.

    2. fefe

      Dlatego Izraelici idą w INS ....

    3. Davien One

      Jaszczur, a czym chcesz zniszczyc satelity GPS jak nikt na świecie nie ma takich mozliwości? A tym bardziej Rosja która poza LEO wyjśc nie może.

  6. Tadeusz Żeleźny - analityk systemowy

    Nasi politycy naoglądali się "Czterech pancernych" i z poparciem lobby pancerniackiego - łaknącego 1600 czołgów - pławią się w snach o potędze. Tyle, że czołg był skutecznym środkiem przełamania operacyjno-strategicznego, działającym w masie w wielkich jednostkach - ale to BYŁO w czasach zimnej wojny. Dzisiaj czołgi w Ukrainie działają jako POMOCNICZE wozy wsparcia WWO/WWB - i to w rozproszeniu w plutonach - ZA MOBILNĄ PIECHOTĄ, która idzie za dronowym ogniem artylerii dalekiego i średniego zasięgu.

  7. Tadeusz Żeleźny - analityk systemowy

    Dokładniej - jeden Krab wybije bezpiecznie z dystansu taki batalion czołgów w kwadrans - jak do tarczy - gra do jednej bramki. Oczywiście - najpierw po likwidacji artylerii przeciwnika. Tu też amunicja precyzyjna jest kluczowa dla likwidacji pierwszym pociskiem - by nawet nie dopuścić do ognia kontrbateryjnego. W ślad za tym - i to też powtarzam jak mantrę od lat - idzie drastyczne zmniejszenie logistyki dostaw amunicji - i drastyczne zmniejszenie zużycia luf - i generalnie strat. Więcej - Krab z elewacją 85 stopni to idealna ciężka armata prak/plot z APR Leonardo Vulcano, czy BAE HVP - czyli amunicja uniwersalna - i operacyjna LEPSZA i SILNIEJSZA Narew/Pilica+ - o większym zasięgu [np. Leonardo Vulcano 80 km].

  8. Tadeusz Żeleźny - analityk systemowy

    Od 2016 non-stop powtarzam, że jeden Krab z amunicja precyzyjną i pozycjonowaniem dronowym wybije z dystansu batalion czołgów, nim te dojadą na linię frontu. Amunicja precyzyjna [lufowa rakietowa] dalekiego zasięgu - jest tym samym dla czołgów - co lotniskowce dla pancerników w II w.św. Czołg to środek specjalizowany uzbrojeniem i opancerzeniem do ognia dohoryzontalnego stromotorowego - jest bez szans wobec pozahoryzontalnej precyzyjnej projekcji siły. A najprostsze zwalczenie pancerza aktywnego - to prócz ataku z górnej półsfery - zsynchronizowanie uderzenia 2 pocisków w ułamku sekundy poniżej czasu "przeładowania" ASOP. Zresztą - WSZYSCY już pracują nad amunicją "trypletową" do forsowania pancerza aktywnego, reaktywnego i pasywnego.

  9. Valdi9

    Przypomnijmy phz2000 do remontu czyżby Excalibur uszkodził automat ładowania????

  10. KrzysiekS

    Dziwią mnie ciągłe stwierdzenia typu np. zmierzch czołgów czy jak tutaj nowoczesna amunicja zastąpi obecnie używaną. Faktem jest potrzeba nowych rozwiązań ale należy je łączyć z klasycznymi. Najważniejsze jest posiadanie jednych i drugich oraz wypracowanie odpowiedniej strategii wykorzystania obu zależnie od warunków i potrzeb.

    1. Paweł P.

      Krótko mówiąc, potrzeba tego i tego.

  11. Jaszczur

    Na wojnę w UA jest to super rozwiązanie i został zrobiony na taki konflikt ale ... Ale nie jeden pocisk za 100 tyś chybil nie jest wcale tak różowo. O ile chodzi na ataki na budynki bądź obozy wroga to jak najbardziej trafienie praktycznie pewne ale pojazdy to czasem trafi czasem nie a by zniszczyć czołg trzeba bezpośrednio

    1. lukaszpustelnik1984

      No dobrze teraz wyliczmy to nie punktowo. Koszt excallibur =100 szt. Standardowego pocisku. Czyli 100 strzałów. Czy do dużo - zauważmy że standardową amunicją trzeba wystelić kilka lub kilkadziesiąt pocisków na cel. Liczmy że 10 . To znaczy że dla wyeliminowania 10 celów potrzebujemy 100 pocisków. Te pociski trzeba przewieść zamgazynowac- to są koszty. Dodatkowo lufa ma resurs- czyli 10 x dłużej posłuży. Dodatkowo zasięg- nie ma pol argumentu by ich nie używać. Ale w doktrynie ruskiej ekonomia nigdy nie królowała.

  12. Michu

    Dlaczego Excalibur nie może być stosowany w Krabach? Autor wymienia haubice: "(M198 i M777), jak i armatohaubice samobieżne: amerykańskie (M109A6 Paladin i M109A7), brytyjskie (AS-90), niemieckie (PzH 2000), południowoafrykańskie (G6 Rhino) i szwedzkie (Artillerisystem 08Archer).". Kraba tam nie ma.

  13. baltazar

    Ceny są porażające,jeden strzał to mieszkanie,nie wiedziałem że amunicja altyrelyjska osiąga takie ceny.

    1. Sаilor

      Za 100k dolarów to faktycznie możesz kupić mieszkanie w Czernichówce albo Sławutyczu. W warszawie za takie pieniądze kupisz najwyżej pokój, będziesz dzielił kuchnię i łazienkę z 3-4 innymi lokatorami.

    2. kapusta

      warto porównać to np. do ceny czołgu wroga, wówczas to wychodzi śmiesznie mało...

  14. Valdi9

    Raython sprzedaje po 112 tys USD dla USA Minimalne zamówienie 5000 sztuk

  15. Janka74

    Ta nasza amunicję precyzyjna była testowana w Krabach?

  16. Artem

    Chyba jednak dużą przewagą Excalibura nad tym naszym pociskiem jest 2-3 krotnie większy zasięg i brak potrzeby podświetlania celu laserem? Sugestia dla naszych inżynierów - może jednak warto inaczej pomalować pocisk w cenie nowego mieszkania? Oszczedzamy na farbie? Nie lepiej zrobić jakieś dwa paski w innym kolorze i bojowo wyglądający symbol zamiast smarować wszystko zieloną olejnicą? Pomijając fakt, że inaczej prezentowałby się na targach, to i żołnierze od razu wiedziliby co wkładają do lufy.

  17. Obywatel_RP

    Różnica w zasięgach Excalibur 40+km i innych APR jak polski APR155 20km to następna zaleta i przewaga na korzyść pierwszego. Komfort ostrzału spoza strefy rażenia konrbateryjnego większości środków artyleryjskich przeciwnika to niebagatelną zaleta.

  18. opozycja

    To dowoddzi ze byly by juz dawno po Ukrainie gdyby nie pomoc Zachodu, 500 tys zloych (pol minilna ) za jeden pocisk. Nie bylo by ich stac. Zrszta teraz gospadrka tam padla Infastrutra, bezrobocie rekordowe. Jedynie pomoc zachodu pomaga.

Reklama