Projekty PESCO na rzecz wzmocnienia bezpieczeństwa na morzu

Projekt CSIP, (działający od maja 2023 r.) ma na celu zwiększenie skuteczności operacyjnej UE w zakresie ochrony krytycznej infrastruktury morskiej poprzez, jak najlepsze wykorzystanie obecnych i rozwój przyszłych zasobów podwodnych. W ramach projektu współpracuje siedem państw: Belgia, Włochy, Niemcy, Hiszpania, Francja, Portugalia, Szwecja. Na warsztatach z marca br. nad projektem CSIP, które odbyły się w Europejskiej Agencji Ochrony (EDA), zgromadziło się wielu planistów i ekspertów z zainteresowanych państw członkowskich. Ich głównym celem była dyskusja i stworzenie przyszłych kierunków rozwoju, umożliwiających efektywne wdrażanie projektu w perspektywie krótko-, średnio- i długoterminowej.

Główną uwagę podczas dyskusji ekspertów poświęcono przemysłowi obronnemu oraz kierunkom rozwoju i krokom, które należy podjąć w celu dalszej poprawy stanu bezpieczeństwa na akwenach UE.

W marcu odbyło się również spotkanie w ramach projektu 4E (Essential Elements of European Escort, który uruchomiono w listopadzie 2021 r.) dotyczące bezpieczeństwa na morzach. Celem projektu jest wypracowanie sposobu pozyskania i opracowania technologii dla każdego typu przyszłych okrętów wojennych państw Unii Europejskiej, które mogą zostać zwodowane w latach 2035-2040. W projekcie skupiono się na pięciu obszarach: systemy walki, systemy łączności i informacji, systemy nawigacji, systemy zarządzania platformą oraz integrację systemu systemów. Według założeń okręty mają być wyposażone w najbardziej zaawansowane technologie, zdolne do sprostania zmieniającym się wymaganiom globalnego bezpieczeństwa, przy jednoczesnym wspieraniu interoperacyjności i wsparcia logistycznego między uczestniczącymi krajami. Projekt jest nastawiony na zapewnienie pozostania europejskich okrętów, a co za tym idzie także marynarek wojennych, w światowej czołówce pod względem innowacji technologicznych.

Mimo, że dotyczy to perspektywy lat 2035-2040, to podczas opracowywania tych systemów będą powstawać pośrednie efekty, które mogą zostać wdrożone przed finalnymi wynikami projektu, np. nowe rozwiązania w europejskich okrętach patrolowych (korwetach).

Wstępnie opracowane, jak oficjalnie donosi PESCO, systemy obejmują: obronę przeciwrakietową, broń elektromagnetyczną, ukierunkowaną broń energetyczną, systemy bojowe, pasywne wykrywanie (w tym pasywne radary), inteligentne systemy kontroli uszkodzeń, wielodomenową chmurę bojową C4ISTAR oraz Edge i Fog Computing, z możliwością cyberobrony i cyberataku Trwają również prace nad zaawansowanymi systemami łączności nad i pod wodą, systemami nawigacji astronomicznej niezależnymi od satelitów oraz wydajnymi systemami energetycznymi i napędowymi z jednolitym paliwem dla floty UE.

W projekcie uczestniczą Hiszpania (która jest krajem wiodącym), Włochy, Grecja, Portugalia i Szwecja, dodatkowo w spotkaniu wzięli udział przedstawiciele Niemiec jako obserwatorzy. Głównym celem spotkania była wspólna ocena obecnego stanu projektu. Ta kompleksowa analiza pozwoliła na przedstawienie jasnych kierunków rozwoju na przyszłość, określających nadchodzące fazy rozwoju.

Współpraca w ramach PESCO stale się rozwija i w przyszłości może skutkować wyznaczeniu nowego kursu w kierunku zwiększonego bezpieczeństwa morskiego i zdolności marynarki wojennej nowej generacji.